Xéc măng có tác dụng gì? Các loại xéc măng và đặc điểm

Xéc măng là một bộ phận nhỏ hoạt động bên trong động cơ của xe ô tô. Bộ phận này có chức năng gì? Cách thay thế, sửa chữa ra sao? Cùng U-TRUCK tìm hiểu nhé.

Xéc măng xe ô tô là gì?

Xéc măng hay còn gọi là bạc piston, tiếng anh là Segment, là một vòng kim loại hở hình tròn được lắp vào các rãnh trên đầu piston của động cơ ô tô. Chúng đóng vai trò quan trọng trong việc tạo kín buồng đốt của động cơ, giúp duy trì hiệu suất làm việc tối ưu bằng cách ngăn không cho khí nén, dầu nhớt hoặc nhiên liệu rò rỉ ra ngoài.

Xéc măng thường được làm từ hợp kim gang hoặc thép.

Xéc măng ô tô

Xéc măng có tác dụng gì ?

Xéc măng có 3 nhiệm vụ chính vô cùng quan trọng trong động cơ ô tô:

• Tạo kín buồng đốt: Ngăn không cho hỗn hợp nhiên liệu và không khí bị rò rỉ ra ngoài hoặc dầu máy xâm nhập vào buồng đốt, đảm bảo quá trình đốt cháy diễn ra hoàn toàn.
• Bôi trơn và giảm ma sát: giảm ma sát giữa piston và thành xi lanh, bảo vệ bề mặt kim loại khỏi bị mài mòn, giúp động cơ hoạt động êm ái và bền bỉ hơn.
• Truyền nhiệt: Hút nhiệt từ piston và truyền xuống thành xi lanh, giúp làm mát piston và ngăn ngừa quá nhiệt.

Tác dụng của xéc măng trong động cơ ô tô

Nhờ những tác dụng này, xéc măng đảm bảo hiệu suất hoạt động của động cơ và kéo dài tuổi thọ cho các bộ phận liên quan.

Xéc măng ô tô có những loại nào?

Xéc măng xe ô tô được chia thành 2 loại chính, xéc măng dầu và xéc măng khí. Tuy nhiên nguyên lý hoạt động và tác dụng của cả 2 lại gần giống như nhau.

Xéc măng dầu

Xéc măng dầu là vòng nằm cuối cùng, bên dưới 2 vòng xéc măng khí. Bao gồm 2 loại là xéc măng lò xo và xéc măng 3 vòng. Nó được cấu tạo từ hai vòng thép mỏng ở bên ngoài và có một vòng đàn hồi hướng tâm ở chính giữa. Vòng đàn hồi hướng tâm này được thiết kế với các khe rãnh phay trên bề mặt, giúp tạo thành các khe nhỏ và tiếp xúc với thành xi-lanh. Chức năng của xéc măng dầu là kiểm soát lượng dầu bôi trơn, ngăn ngừa dầu nhớt lọt vào buồng đốt và bảo vệ động cơ.

Khác với xéc măng khí, xéc măng dầu có phần dày hơn và có thêm các lỗ nhỏ, rãnh thoát dầu.

Xéc măng khí (hơi)

Xéc măng khí có chức năng chính là ngăn không cho khí nén rò rỉ xuống các khe và đồng thời hỗ trợ giải phóng nhiệt lượng hiệu quả. Các loại xéc măng khí được thiết kế với nhiều hình dạng khác nhau như: xéc măng vát mặt trên, xéc măng côn và xéc măng côn với cắt phía dưới.

Xéc măng vát mặt trên được chế tạo dày và bền hơn, chịu đựng được nhiệt độ cao và sự ăn mòn hóa học, giúp giữ muội than và ngăn tình trạng bó kẹt trong rãnh. Trong khi đó, xéc măng côn có khả năng tiếp xúc áp suất lớn và làm việc khít với xi-lanh một cách nhanh chóng, nhưng quá trình chế tạo của nó thường phức tạp hơn.

Xéc măng dầu và xéc măng khí (hơi)

Dấu hiệu khi cần thay xéc măng ô tô

Những dấu hiệu cho thấy xéc măng ô tô của bạn bị hỏng và cần được sửa chữa kịp thời:

• Quá nhiều khí thải: Nếu nhận thấy số lượng khói thải ra từ ông xả nhiều hơn so với bình thường, đặc biệt là khói có màu trắng nâu hoặc đen. Đây chính là dấu hiệu rõ nét cho thấy xéc măng đã bị trục trặc hoặc đã bị bào mòn. Nếu tài xế thường xuyên đi lại trong thành phố đông đúc sẽ gây cảm giác khó chịu cho những người tham gia giao thông khác.
• Dầu bôi trơn bị tiêu hao: Khi các xéc măng bị bào mòn, không còn làm kín tốt như trước, dầu động cơ sẽ dễ dàng lọt vào xi-lanh và bị đốt cháy cùng nhiên liệu.Khi đó mức dầu động cơ sẽ bị biến chất, giảm nhanh chóng mà không có hiện tượng rò rỉ bên ngoài. Khi thấy ống xả có màu trắng bất thường, bạn nên mang xe đến gara sửa chữa ngay để tránh tình trạng động cơ bị hư hỏng nặng.
• Động cơ yếu khi tăng tốc: Nếu xéc măng không đảm bảo khả năng làm kín trong xi-lanh áp suất nén của động cơ xe ô tô cũng sẽ giảm. Điều này sẽ khiến người dùng khó điều khiến xe đạt được tốc độ như mong muốn, động cơ yếu khi tăng tốc và không còn vận hành mạnh mẽ như trước được nữa. Nếu gặp trường hợp trên, cách xử lý tốt nhất là mang xe đến trung tâm bảo dưỡng kiểm tra và thay xéc măng mới.
• Công suất động cơ bị thấp: Nếu xéc măng quá mòn sẽ làm giảm áp suất nén của xe, khiến cho động cơ mất đi sức mạnh, công suất và mô men xoắn cũng bị giảm nhanh chóng. Xe sẽ không còn được hoạt động trơn tru như trước nữa. Vì vậy nếu gặp trường hợp trên bạn nên tháo rời bánh để thay bạc hoặc đưa xe đến cơ sở gần nhất để sửa chữa.

Khi nhận thấy các triệu chứng trên, bạn nên kiêm tra và đến cơ sở gần nhất để sửa chữa. Việc thay thế xéc măng sẽ giúp động cơ hoạt động ổn định, tăng hiệu quả vận hành và tiết kiệm chi phí bảo dưỡng của xe.

Xéc măng bị bào mòn do dầu bôi trơn bị tiêu hao

Phương pháp kiểm tra xéc măng khi có dấu hiệu hư hỏng

Để đảm bảo cho động cơ ô tô luôn hoạt động ở mức ổn định và đạt hiệu suất cao, việc kiểm tra xéc măng định kỳ là vô cùng quan trọng. Các phương pháp kiểm tra xéc măng:

• Kiểm tra áp suất buồng đốt (nén động cơ): Nếu kiểm tra thấy áp suất buồng đốt trong các xi lanh thấp hơn so với thông số cửa nhà sản xuất thì có thể xéc măng đã bị bào mòn, không còn khả năng làm kín xi lanh nữa.
• Kiểm tra lượng khí thải: Nếu thấy lượng khí tăng lên đột ngột, xuất hiện tình trạng khói đen hoặc xanh thì có thể xéc măng đang bị mòn hoặc hỏng, khiến dầu lọt vào buồng đốt và cháy không hết.
• Kiểm tra độ tiêu hao của dầu: Theo dõi mức dầu của động cơ, nếu dầu bị tiêu hao nhanh chóng mà không có dấu hiệu rò rỉ bên ngoài, có thể do xéc măng bị mòn làm dầu lọt vào buồng đốt và bị đốt cháy.
• Tháo động cơ kiểm tra: khi Xéc măng có dấu hiệu bị mòn, bề mặt sẽ bị xước, biến dạng hoặc không còn khả năng đàn hồi tốt, lúc này phải tháo động cơ và kiểm tra trực tiếp tránh dấu hiệu bị hao mòn lâu dài.

Cách kiểm tra xéc măng khi có dấu hiệu hư hỏng

Lời kết

Hy vọng bài viết trên đã giúp bạn trả lời cho câu hỏi xéc măng có tác dụng gì và những dấu hiệu khi xéc măng ô tô cần thay. Nếu bạn có nhu cầu đầu tư xe tải, hãy liên hệ ngay cho Hotline 0816808899 của U-TRUCK để được giải đáp thắc mắc sớm nhất nhé!